fbpx             

Ankyloglosja, czyli krótkie wędzidełko podjęzykowe

Jak sama nazwa wskazuje, wędzidełko podjęzykowe znajduje się pod językiem. Jest to fałd pokryty błoną łączący w linii pośrodkowej dno jamy ustnej z dolną powierzchnią języka. Wędzidełko języka jest dobrze widoczne po uniesieniu języka w kierunku podniebienia. Co jest konsekwencją za krótkiego wędzidełka podjęzykowego i jak rozpoznać, czy występuje u naszego dziecka?

Ankyloglosja, bo tak nazywa się zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe, powoduje przede wszystkim ograniczoną ruchomość języka, a co za tym idzie szereg nieprawidłowości związanych z funkcjami języka. Musimy pamiętać o tym, że narządy mowy służą też innym celom, nie tylko mowie. Precyzyjne ruchy języka wpływają na proces ssania, formowania kęsa pokarmowego, a jego pozycja spoczynkowa wpływa na rozwój zgryzu.

Począwszy od urodzenia poprzez kolejne lata rozwoju dziecka za krótkie wędzidełko podjęzykowe będzie powodowało:

  • problemy ze ssaniem piersi (ulewanie, częste przerwy podczas jedzenia, marudzenie przy jedzeniu, nieprawidłowe i bolesne dla matki pobieranie pokarmu z piersi),
  • problemy z formowaniem kęsa pokarmowego (zbyt mała ruchomość języka będzie przeszkodą we wstępnej obróbce kęsa pokarmowego w jamie ustnej, co może być przyczyną niechęci dziecka do spożywania pewnego rodzaju pokarmów),
  • wady zgryzu i nieprawidłowy sposób połykania związane z nieprawidłową spoczynkową pozycją języka (przed ukończeniem 3. roku życia język ulega pionizacji, kształtuje się dorosły sposób połykania – język podczas spoczynku i połykania powinien wówczas spoczywać na tzw. wałku dziąsłowym, który znajduje się za górnymi zębami; zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe może spowodować brak pionizacji – język będzie spoczywał na dnie jamy ustnej, a połykanie będą cechowały ruchy doprzednio-dotylne charakterystyczne dla wieku niemowlęcego, czyli tzw. połykanie infantylne),
  • wady wymowy, m.in. nieprawidłową realizację (np. miedzyzębową) lub brak głosek wymagających unoszenia języka ku podniebieniu lub górnym zębom (głoska l, r, t, d, n, głoski szumiące).

Jak ocenić czy wędzidełko jest za krótkie?

W wielu przypadkach rodzic sam może stwierdzić, czy wędzidełko jest za krótkie. W przypadku starszych dzieci wystarczy, aby poprosić o uniesienie języka do podniebienia lub wysunięcie go na brodę. Dzieci, które mają za krótkie wędzidełko, będą miały problem z wykonaniem pierwszego zadania lub w ogóle go nie wykonają. W przypadku wysunięcia języka na brodę może pojawić się natomiast tzw. „serduszko”, utworzone z ciągniętego przez wędzidełko czubka języka. Należy jednak zaznaczyć, że za krótkie wędzidełko nie zawsze będzie powodowało utworzenie się „serduszka”. Zależy to przede wszystkim od budowy języka. W przypadku bardzo małych dzieci ocena staje się trudniejsza, jednak za główny objaw należy uznać problemy ze ssaniem.

! W przypadku wątpliwości przy ocenie długości wędzidełka podjęzykowego należy skonsultować się z logopedą.

A co jeśli wędzidełko jest za krótkie?

Często podczas diagnozy logopedycznej rodzice słyszą sformułowanie: „Wędzidełko podjęzykowe jest za krótkie. Wskazane jest wykonanie zabiegu podcięcia wędzidełka.” Jeśli logopeda podczas diagnozy stwierdzi, że wędzidełko jest za krótkie i wpływa negatywnie na rozwój dziecka (pojawiają się objawy wymienione powyżej), skieruje rodziców, aby po konsultacji z laryngologiem lub chirurgiem poddali dziecko zabiegowi podcięcia wędzidełka. Dlaczego? Ponieważ jakiekolwiek oddziaływania terapeutyczne nie przyniosą efektów, gdy nie wyeliminujemy ich przyczyny.

Oczywiście logopeda nie zawsze zleci podcięcie. Są przypadki, gdy u starszych dzieci wędzidełko podjęzykowe jest za krótkie, jednak mimo to u dziecka nie obserwuje się tego negatywnych skutków. Wówczas zabieg podcięcia wydaje się być bezcelowy i skutkować może jedynie niepotrzebnym stresowaniem zarówno rodziców, jak i dziecka.

W pozostałych przypadkach podcięcie jest jak najbardziej wskazane, gdyż żmudne i długotrwałe ćwiczenia nie zawsze przynoszą oczekiwane efekty (poprawa ogólnej sprawności języka bez wpływu na stan wędzidełka), a wręcz mogą doprowadzić do nieumyślnego „przerwania” wędzidełka pod wpływem źle lub zbyt intensywnie prowadzonych ćwiczeń.

Sam zabieg podcięcia jest mało inwazyjny, wykonywany w znieczuleniu miejscowym, a dzięki nowoczesnym aparaturom coraz częściej dokonuje się go poprzez przecięcie błony wiązką laserową. W prostych przypadkach nie należy się więc go obawiać! Dodatkowo warto pamiętać, że im wcześniej dokonamy takiego zabiegu, tym lepiej. Zarówno z uwagi na konsekwencje, których z wiekiem dziecka pojawiać się może co raz więcej, jak i na świadomość dziecka, że zostaje poddane zabiegowi.

Moje dziecko będzie miało zabieg podcięcia wędzidełka podjęzykowego

Decyzja o podcięciu wędzidełka podejmowana powinna być zawsze, gdy dziecko znajduje się pod opieką logopedy, gdyż sam zabieg to nie wszystko. W drugiej lub trzeciej dobie po zabiegu (jeśli nie ma przeciwwskazań lekarza, który wykonywał zabieg) należy rozpocząć trening.

Ćwiczenia języka przygotowuje logopeda i przekazuje rodzicom, którzy kontynuują je w domu zgodnie ze wskazówkami logopedy. U niemowląt naturalnym treningiem narządu mowy po podcięciu wędzidełka jest karmienie piersią. W przypadku małych dzieci stosuje się także ćwiczenia bierne, czyli masaż logopedyczny. Ćwiczenia te są bardzo istotne, gdyż proces gojenia podciętego wędzidełka bez jednoczesnego ćwiczenia i rozciągania go powoduje najczęściej powrót do stanu wyjściowego. Wędzidełko zrasta się, tworzy się zgrubiałe zbliznowacenie i ruchomość języka nie ulega poprawie, co może powodować konieczność wykonania kolejnego zabiegu.

About the Author :

One Comment

Leave a Comment

START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH