Nie wszystkie dzieci komunikują się w sposób płynny. Niektórym zdarzają się „zająknięcia” podczas odpowiedzi na zadany temat, czy podczas swobodnej rozmowy. Nieznaczne „potknięcia”, które nie zakłócają wypowiedzi są normą, natomiast te, które znacznie utrudniają wypowiadanie się należy zdiagnozować.
Rozwojowa niepłynność mówienia (normalna) może przerodzić się w jąkanie wczesnodziecięce (patologiczne), a ono w trwałe jąkanie. Wyniki badań epidemiologicznych w zakresie jąkania wskazują, że u około 60 proc. dzieci z niepłynnością mówienia, przed ukończeniem siódmego roku życia, ustępuje ona samoistnie, natomiast u 40 proc. dzieci utrzymuje się.
Jąkanie najczęściej pojawia się i rozwija do ukończenia przez dziecko 7 lat i w tym właśnie okresie stosunkowo najłatwiej można je usunąć. Trwająca dłużej niepłynność w mowie dziecka, powinna być powodem do niezwłocznej konsultacji z logopedą i psychologiem.
Czemu z logopedą i psychologiem?
Jąkanie to nie tylko problemy z niepłynnością mowy, ale też z poczuciem własnej wartości i pewności siebie. Połączenie terapii logopedycznej i psychologicznej daje najlepsze i najtrwalsze efekty w terapii. Logopeda podczas badania, wywiadu z rodzicami, obserwacji określi i oceni ilość i stopień niepłynności, okoliczności występowania niepłynności, sytuacje, w których występują, zachowania świadczące o unikaniu trudności z mówieniem, zmierzające do ukrycia niepłynności. Diagnoza psychologiczna poszerzy i uzupełni pełny „obraz” dziecka i jego rodziny.
Kilka praktycznych wskazówek dla rodziców dzieci jąkających się
- Nie zmuszaj dziecka do wypowiadania się, jeśli tego nie chce
- Zwolnij tempo mówienia skierowane do dziecka
- Śpiewajcie razem ulubione piosenki, recytujcie wiersze (w zwolnionym tempie)
- Uczęszczaj systematycznie z dzieckiem na terapię logopedyczną, najlepiej grupową
- Uwierz w sukces dziecka – poprawę płynności mówienia, okazuj dziecku zaufanie i szacunek
- Doceniaj jego wytrwałość i gotowość do pokonywania trudności
- Nie porównuj dziecka z innymi dziećmi
- Umożliwiaj dziecku dokonywania wyborów i samodzielnego rozwiązywania problemów
- Zachowaj stały rytm dnia (pory posiłków, snu), zadbaj o odpowiednią ilość czasu na wyciszenie, relaks
- Zapewnij dziecku poczucie bezpieczeństwa – w domu i w grupie rówieśniczej
- Zachęcaj dziecko do pływania (w bezpiecznym miejscu), które korzystnie wpływa na układ oddechowy i krążenia
- Dostrzegaj mocne strony dziecka – pozwól dziecku „podsłuchać”, gdy mówisz o nim z dumą i radością
