Okres przedszkolny to czas intensywnego rozwoju i wzrostu dziecka. W czasie między trzecim a siódmym rokiem życia dziecko może urosnąć średnio 20 cm, zaś jego waga może zwiększyć się o 10 kg. Prawidłowe żywienie dzieci i młodzieży odgrywa duże znaczenie w ich rozwoju fizycznym i umysłowym, dlatego od najmłodszych lat powinny one uczyć się prawidłowych nawyków żywieniowych. Niewłaściwe sposoby odżywiania mogą być powodem takich schorzeń w życiu dorosłym, jak otyłość, cukrzyca typu 2 i miażdżyca.
Prawidłowe żywienie dzieci polega przede wszystkim na dostarczeniu ich organizmowi odpowiedniej ilości składników odżywczych: białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin, składników mineralnych oraz zapewnieniu odpowiedniej ilości kalorii. Wszystkie te składniki powinny pochodzić z produktów o wysokiej wartości odżywczej.
Podstawą racjonalnej diety przedszkolaka jest stała ilość posiłków w ciągu dnia, ich regularność i rozłożenie w czasie. Dzieci powinny jeść 4-5 razy dziennie, przy czym przerwy miedzy posiłkami powinny wynosić od 2,5 do 4 godzin. Regularne jedzenie sprzyja regulacji przemiany materii i poziomu glukozy we krwi. Zbyt długie przerwy między posiłkami powoduje zwolnienie metabolizmu, gdyż organizm poszukuje „oszczędności” energii.
Zaleca się, by dzieci przebywające w przedszkolu od wczesnego rana spożywały niewielkie śniadanie jeszcze w domu. Zapobiega to spadkowi cukru we krwi. Pierwsze śniadanie pomaga zapobiegać sięganiu przez dziecko po słodkie przekąski. W przedszkolu dziecko otrzymuje zazwyczaj II śniadanie, obiad i podwieczorek. Po powrocie domu powinno zjeść kolację.
Zapotrzebowanie całodzienne energetyczne dla dzieci w wieku 1-3 lata wynosi 1000 kcal, w wieku 4-6 lat 1400 kcal, zaś w wieku 7-9 lat 1800 kcal.
Należy pamiętać, że dieta dziecka musi być urozmaicona, gdyż to zapewnia dostarczenia maluchowi wszystkich potrzebnych składników. Kontrolować należy ilość spożywanych przez dziecko produktów wysokokalorycznych o małej wartości odżywczej: słodyczy, napojów gazowanych, nektarów owocowych z dodatkiem cukru, chipsów, dań typu fast food. Ograniczamy również doprawianie potraw cukrem czy solą.
Produkty pełnoziarniste
Głównym źródłem energii dla dziecka powinny stanowić produkty zbożowe, przy czym starajmy się wybierać te z tzw. grubego przemiału, ponieważ zawierają one większe ilości witamin, makro- i mikroelementów oraz błonnika. W codziennej diecie dziecka powinny znaleźć się pieczywo razowe, kasze, a także rośliny strączkowe.
Nabiał
W jadłospisie przedszkolaka bardzo ważnym elementem jest mleko i produkty mleczne. Dostarczają one organizmowi białko oraz łatwo przyswajalny wapń niezbędny do budowania kości. Dzieci mogą spożywać mleko normalizowane, tj. o zmniejszonej zawartości tłuszczu (najlepiej 2-procentowe). Ma to na celu ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych i cholesterolu.
Białko
Białko pochodzenia zwierzęcego powinno się pojawić w 3-4 posiłkach dziecka dziennie. Może ono pochodzić z takich produktów jak: chude mięso, drób, rośliny strączkowe oraz ryby (najlepiej ryby morskie: łosoś, makrela, dorsz). Do każdego posiłku powinny być podawane owoce i warzywa. Są one cennym źródłem witamin i składników mineralnych, a jednocześnie są niskokaloryczne, dlatego mogą stanowić przekąskę między posiłkami.
Aktywność fizyczna
Pamiętajmy, że ważnym elementem zdrowego żywienia jest ruch. Aktywność zapewnia dziecku odpowiedni rozwój fizyczny i umysłowy oraz korzystnie wpływa na trawienie. Bądźmy wzorem dla dzieci i ruszajmy się razem z nimi!
Tekst: Bożena Kinderowicz
